Banner Collegium Polonicum

Informacja prasowa nr 22

Wystawa "Uczcie się polskiego" Solidarność, NRD i Stasi
w Collegium Polonicum w Słubicach

Od dziś, 22 października br. zapraszamy do obejrzenia wystawy "Uczcie się polskiego" Solidarność, NRD i Stasi. Wystawę otworzyli uroczyście w ubiegły piątek, 18 października br. w Uniwersytecie Europejskim Viadrina Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski oraz Prezydent Republiki Federalnej Niemiec Joachim Gauck w obecności Rolanda Jahna Federalnego Pełnomocnika do spraw Materiałów Państwowej Służby Bezpieczeństwa NRD.

Wystawa składa się z 13 rollupów (każdy w języku polskim i niemieckim) i została przygotowana przez Urząd Federalnego Pełnomocnika do spraw Materiałów Państwowej Służby Bezpieczeństwa NRD. Wystawa prezentuje rozdarcie między nadzieją a strachem, między odwagą, protestem a lękiem przed prześladowaniami w latach 1980/81 i można ją oglądać w foyer Collegium Polonicum do 15 listopada br.

Wystawa wykorzystuje siłę oddziaływania materiału fotograficznego, prezentuje zdjęcia licznych graffiti i ulotek z propolskimi hasłami, które w swoich aktach skrupulatnie gromadziła Stasi. Dopełnieniem fotografii są raporty Stasi dotyczące poglądów mieszkańców NRD na temat „Solidarności”. Opinie, w których można odnaleźć szacunek, podziw, czy nawet zazdrość, ale też takie, które poświadczają istnienie dawnych antypolskich stereotypów. Wiosną 1981 opozycjonista z NRD, Ludwig Mehlhorn pisał w liście o „radości z przełomu i werwie sąsiadów”, a także o "wielkim przerażeniu dot. odbioru w naszym regionie“.

O ile ostre były niektóre antypolskie wypowiedzi, o tyle ważny dla wielu w NRD był polski ruch reform. Na przykładzie notek biograficznych wystawa ukazuje formy solidaryzowania się w NRD oraz konsekwencje, jakie mogłoby nieść ze sobą takie odważne okazanie tej solidarności. Wystawa pokazuje również, jakie znaczenie miała „Solidarność” dla pokonania dyktatur komunistycznych w latach 1989/90.

"Uczcie się polskiego" – to jeden z licznych apeli, które to pojawiały się w latach 1980/81 w NRD jako graffiti na ścianach domów, oknach wystawowych, jako ulotka, pocztówka czy plakat. Odwaga i siła polskiego ruchu związków zawodowych „Solidarność” dała nadzieję opozycjonistom w sąsiednim NRD na reformy, na nową polityczną erę. Natomiast rozwój ten u władz NRD budził strach – strach przed tym, że w narodzie mogłaby zapłonąć iskra. Socjalistyczna Partia Jedności Niemiec (SED) zleciła tajnej policji, Stasi, aby dokładnie obserwowali reakcje ludności i śledzili propolskie „wrogo-negatywne“ postawy. W 1980 roku reżim SED nawet zamknął granice z Polską.

18_10_2013EOeAJ_MG_1699 ©CP