Informacja prasowa nr 16
20 Jubileuszową konferencję naukową Grupy Roboczej Polskich i Niemieckich Historyków Sztuki i Konserwatorów
Dziedzictwo kulturowe i procesy dziedziczenia w polsko-niemieckich strefach kulturowych.
Motywacje, realia, wizje
Patronat:
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP, Bogdan Zdrojewski
Minister – Pełnomocnik Rządu Federalnego ds. Kultury i Mediów, Bernd Neumann
26. - 29. 09. 2012, Uniwersytet Europejski Viadrina we Frankfurcie nad Odrą
Wsparcie organizacyjne: Collegium Polonicum w Słubicach, miasto Frankfurt nad Odrą, Fundacja „Dobro Kultury”
Organizator konferencji: Katedra Ochrony Zabytków Uniwersytetu Europejskiego Viadrina
20 jubileuszowa konferencja Grupy Roboczej odbędzie się w mieście położonym na granicy obydwu państw, umożliwiając dostrzeżenie i odczucie zmian zachodzących w polsko-niemieckich obszarach nadgranicznych i regionach kontaktu obu kultur. Tematem tegorocznego spotkania jest rekonstrukcja złożonej tożsamości kulturowej zachodnich obszarów Polski i rola zabytków architektury w tym procesie. Przedmiotem refleksji nie będą więc procesy powstawania obiektów architektury i infrastruktury przed rokiem 1945, lecz ich losy w okresie powojennym, ich reinterpretacja, procesy dziedziczenia, a w szczególności ich ratowanie i zachowanie.
Po zakończeniu II wojny światowej obecne obszary Polski Zachodniej zostały poddane bezprzykładnej „inżynierii społecznej”. Na mocy postanowień Traktatu Poczdamskiego nastąpił transfer milionów ludzi, ucieczka i wysiedlenie zamieszkałej tu ludności niemieckiej i przymusowe przesiedlenie na te tereny Polaków, Ukraińców, Białorusinów oraz innych grup etnicznych; obok ludzkich tragedii doszło również do ogromnych strat kulturowych. Dla nowych mieszańców historia regionu przez dziesiątki lat pozostała obca, niedostępna pod względem językowym i ideologicznie zmanipulowana.
Po całkowitej zmianie struktur własności oraz po wypędzeniu ostatnich przedstawicieli rdzennej ludności, okazało się, jak bezsilne, mimo najlepszych chęci, bywają państwowe organa służby konserwatorskiej.
Dopiero po roku 1989, z chwilą ustania przymusu „politycznie właściwej” interpretacji historii, społeczności postmigracyjne Zachodniej Polski zaczęły rekonstruować tożsamość ich małych ojczyzn, w oparciu o nowe przesłanki. O poziomie ich aktywności świadczą liczne, lokalne inicjatywy ostatnich lat. Jednakże aktualne przemiany, w tym przyspieszenie procesów modernizacji i migracji, stanowią zarówno szansę, jak i zagrożenie dla krajobrazów kulturowych.
Konferencja ma na celu omówienie społecznego i kulturowego kontekstu ochrony zabytków, a osią debaty winno być kilka nadrzędnych pytań: kto dziś traktuje powstałe przed 1945 rokiem dziedzictwo kulturowe jako „wspólne”, kto jako „własne”, a kto jako „obce”? Ogólnie rzecz ujmując: jak społeczności postmigracyjne postrzegają swoją obecną „małą ojczyznę”? Gdzie i dla kogo zabytki architektury stały się jednym z ważnych budulców tożsamości? Gdzie i, przede wszystkim, w jaki sposób należy je (na nowo) włączyć w hierarchię lokalnych zjawisk kulturowych. Które z problemów planistycznych i własnościowych są źródłem najpoważniejszych trudności, jak wygląda „topografia zagrożeń”, gdzie należy podjąć działania?
W programie konferencji znajdą się nie tylko zwiedzanie miasta i objazd terenowy, które mają zapoznać gości z najciekawszymi zabytkami architektonicznymi regionu (Gubin/Guben, Neuzelle), ale również prezentacja wystawy „Neumark – Begegnungen mit einer historischen Landschaft“.
(Językami konferencji są tradycyjnie: j. niemiecki i j. angielski – nie przewiduje się tłumaczenia symultanicznego)
Dalsze informacje znajdą Państwo na stronie internetowej www.denkmalpflege-viadrina.de.
Informacja o przebiegu i wynikach 20 Jubileuszowej konferencji Grupy Roboczej polskich i niemieckich historyków sztuki i konserwatorów zabytków pt.. „Dziedzictwo kulturowe i procesy dziedziczenia w polsko-niemieckich strefach kulturowych. Motywacje, realia, wizje“